De kunst van het vertellen

Is het niet heerlijk om naar een goed verteld verhaal te luisteren? Opa die zijn kleinzoon en kleindochter vertelt over vroeger, mama die een sprookje vertelt voor het slapengaan. We hebben er eigenlijk allemaal wel kennis mee gemaakt. Vertellen is een oerode communicatievorm. Via de orale overlevering werden geschiedenissen van volkeren doorgegeven en dat gebeurt nog steeds. Vertellen is ook een vorm van theaterkunst geworden, door vertellers die zich scholen en hun vertelkunst aanbieden aan scholen, festivals en theaters.

Vertellen

We maken allemaal wel kennis met vertellers. Thuis, op school, op het marktplein of in het theater. Vertellen is 'in'. Eeuwenlang was het een belangrijk middel om geschiedenis door te geven totdat daar door de industrialisering de klad in kwam. In de tegenwoordige tijd hebben we volop communicatiemiddelen binnen ons bereik, tot aan complete computers op zakformaat aan toe. Alles kunnen we in een paar klikken opzoeken, overal waar maar internetverbinding is. Het vertellen van verhalen zorgt voor een heel andere soort verbinding. De toehoorders zitten gezellig bijeen, de telefoons zijn uit, de buitenwereld even buitengesloten. Wat binnenkomt is de wereld die verteld wordt.

Gezellig en goed

Luisteren naar verhalen en vertellen van verhalen is een gezellige bezigheid. Het is ook ergens goed voor. Kinderen en volwassenen hebben baat bij verhalen. Door de verhalen leer je andere werelden kennen en word je fantasie geprikkeld. Het is goed voor je taalvaardigheid, sociaal-emotionele-, cognitieve- en creatieve ontwikkeling. Verhalen verbinden ook mensen, van alle leeftijden, talen, culturen en nationaliteiten.

Wereldverteldag

Die verbinding tussen alle culturen op aarde wil de Wereldverteldag tot stand brengen door eens in het jaar, op het moment dat de lente aanvangt, over de hele wereld verhalen te vertellen en naar verhalen te luisteren. Op die dag worden in tientallen landen op alle continenten van de wereld evenementen georganiseerd, van huiskamervertellingen tot festivals.

Vertelacademie

Iedereen kan vertellen, maar de een kan het mooier dan de ander. Dat heeft met podiumvrees en podiumervaring te maken en met de communicatiemiddelen die je gebruikt bij je verhaal. Vertellen kun je leren en er is zelfs een Vertelacademie, die workshops, masterclasses en opleidingen verzorgt. Daar leer je over verhaalopbouw, vertelinstrumenten (zoals ogen, stem, gezicht en handen), structuur van het verhaal en presentatie. Er zijn opleidingen voor vertellen aan kinderen en vertellen aan een groot publiek.

Vertellers

Over de hele wereld zijn vertellers die beroepsmatig vertellen. Ze verstaan de kunst van het vertelvak en weten verhalen te vertellen die aankomen. Neem de Drut'syla, de vertelster in de Joodse traditie, die de verhalen doorkreeg via haar grootmoeder. Of neem de verteller met de Kamishibai, die een verteltheatertje achterop zijn fiets monteerde en snoep verkocht voor hij begon te vertellen. Die tradities worden doorgegeven en de verteltheatertjes worden door professionele vertellers gebruikt. Scholen en bibliotheken zien het belang van vertellingen en huren vertellers en vertelconsulenten in of verdiepen zichzelf in de vertelkunst.

Festivals

Op vertelgebied is in Nederland en België veel te genieten. Het gonst van de vertellers en vertelevenementen. In de wereld vol prikkels en blauw licht-schermpjes, die constant om onze aandacht schreeuwen, is het vertellen van en luisteren naar verhalen een slow art die voor verademing zorgt.