Scheepsrampen en ongelukken
Zolang er gevaren worden vallen er schepen ten prooi aan de golven. Dat kan komen door een vliegende storm, een zandbank waar het schip op strandt, een rots, een kust of door een botsing met een ander schip. Scheepsrampen kunnen ook gebeuren door een stommiteit van de kapitein of door vijandig ingrijpen, zoals torpederen of bombarderen. Vanwege de hulpeloosheid van de opvarenden in de golven spreken scheepsrampen altijd tot de verbeelding.
Scheepsramp
Zodra een schip water maakt gaan de emoties opspelen. Mensen willen het vege lijf redden en gezagvoerders doen hun best het materieel te redden en de opvarenden veilig aan wal te krijgen. Bij het principe 'Vrouwen en kinderen eerst' gaat de rede en het fatsoen boven de emotie. Om volgens dat principe te kunnen evacueren is een bepaalde orde nodig en dat is nu juist wat er in de paniek op een schip dat water maakt mankeert. Een knappe kapitein die het hoofd in zo'n panieksituatie koel kan houden en ter zake doende orders kan geven, die rust zo goed mogelijk bewaren en de passagiers en bemanning het gevoel gevel dat er iemand is die de zaak in z'n macht heeft. Want wie in het water van de zee of oceaan terechtkomt is nog niet jarig. Onderkoeling ligt op de loer en soms zelf hongerige zeedieren.
Wrakken
De zeeën liggen vol met wrakken van vergane schepen. In de oceanen liggen ze zo diep dat we ze nooit meer zullen zien, maar voor kusten willen wrakken nog wel eens zichtbaar worden of liggen ze op een diepte dat duikers er naar op expeditie kunnen gaan. Wrakduiken is een liefhebberij van velen en er worden vele wrakkenmusea vol verzameld van de spullen die naar boven worden gehaald.
In ondiepe zeeën zoals de Waddenzee, komen de wrakken soms weer aan de oppervlakte. De eb en vloed beweging spoelen dan de restanten bloot. Meteen komen dan ook de verhalen weer boven water die aan het wrak gekoppeld zijn.
Aan de noordkant van de Waddeneilanden liggen ook vele wrakken van schepen die net te dicht langs de kust de eilanden dachten te kunnen passeren. Of ze werden door een storm de verkeerde kant opgeblazen en kwamen in een ondiepte voor de kust terecht. Het werd menig schip fataal.
Oorlog
De Tweede Wereldoorlog heeft ook heel wat wrakken opgeleverd. Niet alleen van schepen van divers kaliber, maar ook van onderzeeboten en vliegtuigen die werden neergeschoten en in zee terechtkwamen. Ze worden door deskundigen en hobby-argeologen en historici nauwkeurig bijgehouden op wrakkenkaarten en soms geborgen.
Een mooi voorbeeld van een schip dat de oorlog overleefde en zijn Waterloo vond in een stomme mist, is de Panagathos die in 1965 boven Ameland op het Bornrif stootte. Het was een schip van de beroemde Liberty-vloot, die had meegeholpen bij de bevrijding van Europa. De oorlog kwam hij zonder kleerscheuren door, maar de stranding overleefde hij niet. Het schip brak en verdween jaren later helemaal in de golven.
In deze special verzamelen we artikelen over strandingen, scheepsrampen en wrakken.